آب دوغ خیار یک پیش غذای پرطرفدار بین ما ایرانی‌ها است و روزهای گرم تابستان که بدن ما نیاز به یک غذای خنک دارد، بهترین انتخاب است. ترکیبی از خیار، ماست، سبزی دوغ و کشمش و گردو که طعم بی‌نظیری را در کنار هم دارند، در طرز تهیه آب دوغ خیار مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که در فصل تابستان میلی به غذا و یا کلا غذاهای گرم ندارید، آب دوغ خیار پیشنهاد خوشمزه و خوبی برای شما است. ماده اصلی در طرز تهیه پیش غذای خوشمزه آب دوغ، ماست یا دوغ است. اگر به ماست چکیده دسترسی دارید، طعم خوشمزه‌تری را تجربه خواهید کرد. البته این موضوع کمی سلیقه‌ای است.
اگر دوست دارید طعم قالب آب دوغ خیار ترش باشد، استفاده از دوغ ترش و یا ماست چکیده پیشنهاد خوبی است. در غیر اینصورت استفاده از ماست پاستوریزه و ماست یونانی هم خوب است.
مواد لازم آب دوغ خیار خوشمزه برای 4 نفر
ماست چکیده: 500 گرم یا 2 فنجان
ماست یونانی: 1 کیلوگرم یا 4 فنجان
آب: 700 میلی لیتر یا 3 فنجان اگر از ماست چکیده استفاده می‌کنید
آب: 350 میلی لیتر یا 1.5 فنجان آب اگر از ماست یونانی استفاده می‌کنید
خیار سالادی: 300 گرم
شوید: حدود 20 شاخه
برگ‌های نعنا: حدود 20 شاخه
ترخون: حدود 10 شاخه
ریحان: حدود 10 شاخه
گردو: 8 عدد خرد شده
کشمش: 3 قاشق غذاخوری
سیر: 2 حبه
نمک: 1 قاشق چای‌خوری
یخ: 8 تکه
نان ترد برای سرو
چند عدد پیازچه به عنوان تزئین (اختیاری)
گل سرخ خشک‌شده: 1 قاشق غذاخوری برای تزئین (اختیاری)
طرز تهیه آب دوغ خیار
1. سبزی ها را بشویید و روی حوله آشپزخانه تمیز پهن کنید تا خشک شوند.
2. ماست را داخل ظرفی بریزید و کمی آب به آن اضافه کنید. هم بزنید تا مخلوط به‌خوبی ترکیب شود سپس آب بیشتری اضافه کنید. نتیجه نهایی باید کاملاً روان باشد، تقریباً مانند شیر، باید یک رنگ سفید ثابت داشته باشد.
3. نمک را هم در حد مزه‌دار شدن آب دوغ اضافه کنید. کشمش‌ها را 15 دقیقه قبل از سرو به دوغ اضافه کنید تا خیس بخورد. 4. خیار را بشویید و نگینی ریز خرد کنید. اگر دوست داشتید، پوست خیار را بگیرید اما بخاطر حفظ مواد مغذی پوست خیار، از پوست گرفتن منصرف شوید.
5. خیار خرد شده را به دوغ اضافه کنید. سیر را رنده کنید و یا مثل خیار، نگینی خرد کنید و به دوغ اضافه کنید.
گردوها را هم خرد و اضافه کنید.
6. وقتی سبزی‌ها خشک شدند، ریز خردشان کنید و به آب دوغ خیار اضافه کنید. (اندازه خردکردن سلیقه‌ای است. بعضی افراد سبزی ریز دوست دارند و بعضی‌ها مثل من سبزی را درشت خرد می‌کنند)
7. در آخر یخ و نان خرد شده را اضافه کنید و در صورت تمایل با گل سرخ خشک و پیازچه خرد شده تزئین کنید.
خواص آب دوغ خیار
- گردو سرشار از اسید فولیک، عناصر K و P است و کلسترول را کاهش می‌دهد. همچنین به دلیل داشتن مقادیر زیاد ویتامین‌ها، حالت تهوع و خستگی را بهتر می‌کند.
- کشمش حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی سالم است. همچنین بدون ایجاد مشکل برای چربی و کلسترول خون، سرشار از آنتی اکسیدان و منبع عالی فیبر است.
- ترخون هم فواید چشمگیری برای سلامتی دارد، از جمله پتانسیل کاهش قند خون، التهاب و درد، در عین حال بهبود خواب، اشتها و سلامت قلب.
حکایت آب دوغ خیار و ناصرالدین شاه
داستانی واقعی و در عین حال خنده دار درباره آب دوغ خیار و ناصرالدین شاه قاجار، سومین پادشاه طولانی مدت در تاریخ ایران وجود دارد. روزی امیرکبیر، وزیر ارشد ناصرالدین شاه، علیه مخارج هنگفت اعضای خانواده سلطنتی قیام می‌کند و به شاه پیشنهاد می‌کند که مانند مردم عادی زندگی کند و همان غذایی که آن‌ها سرو می‌کنند را بخورد. او چالش را می‌پذیرد و از سرآشپز می‌خواهد که همانطور که امیرکبیر خواسته است عمل کند. مواد مورد نیاز به شرح زیر ذکر شد:
- ماست پرچرب با کیفیت بالا: معادل 3 کیلوگرم
- خیار نازک ورامین: 2 من
- گردو وسط سفید بانه: 1 من
- پیاز مرغوب همدان: 1 من
- کشمش: 1 کیلوگرم
- نان خاش‌خاش: 3 من با کیفیت عالی
- سبزی فصل و نعناع تازه: 1 کیلو
وقتی ناصرالدین شاه قاجار آب دوغ خیار خوشمزه را خورد، رو به امیرکبیر کرد و گفت: «مردم من چنین غذاهای خوش‌طعمی می‌خورند و من از آن چیزی نمی‌دانم! هرکس نارضایتی و کفران نعمت کرد، به چوب و فلک ببندینش»
